NƯỚC MẮM CỐT LÀ GÌ? VÌ SAO GỌI LÀ NƯỚC MẮM CỐT CÔ ĐẶC?
1. Khái niệm nước mắm cốt là gì?
Trong làng nghề làm nước mắm truyền thống Việt Nam, “nước mắm cốt” được xem là phần tinh túy và giá trị nhất của quy trình ủ chượp. Đây là lần rút đầu tiên sau khi cá cơm và muối đã được lên men tự nhiên trong thùng gỗ hoặc inox từ 12 đến 24 tháng. Nước mắm cốt là sản phẩm nguyên chất, không pha loãng, có hàm lượng đạm cao nhất và mang trọn vẹn hương vị đậm đà đặc trưng của biển cả.
Nói một cách dễ hiểu, nước mắm cốt chính là “giọt tinh hoa đầu tiên” mà người làm mắm thu được – tương tự như “nước đầu” trong rượu nếp truyền thống. Chính vì thế, nước mắm cốt thường có mùi thơm nồng, màu nâu cánh gián trong suốt, vị đậm đà sâu và hậu ngọt rõ rệt.
2. Vì sao gọi là nước mắm cốt cô đặc?
Từ “cốt cô đặc” trong nước mắm thể hiện mức độ đạm tự nhiên cao, độ sánh đặc và giá trị dinh dưỡng lớn. Để đạt được điều này, nước mắm cốt không chỉ được rút từ mẻ chượp đầu tiên mà còn được ủ ròng ngoài trời với tỉ lệ muối – cá cân đối (thường 3 cá : 1 muối).
Trong quá trình ủ, dưới tác động của enzym tự nhiên từ cá cơm và nhiệt độ, ánh nắng biển, protein trong cá được phân giải thành các acid amin quý, tạo nên độ đạm cao – yếu tố quyết định hương vị và chất lượng.
Với các sản phẩm nước mắm truyền thống như Nước Mắm Cốt Cô Đặc Trần Văn Hưởng, hàm lượng đạm có thể đạt từ 40 đến 48 độ đạm, cao hơn hẳn so với nước mắm pha chế thông thường. Chính vì vậy, người tiêu dùng gọi đây là nước mắm cốt cô đặc – nghĩa là loại nước mắm “tinh túy nhất”, “đậm đặc nhất” và “tự nhiên nhất”.
Quy trình làm ra nước mắm cốt cô đặc
Để có được những giọt nước mắm cốt cô đặc đúng chuẩn, người thợ cần tuân thủ quy trình truyền thống khắt khe:
-
Bước 1 – Chọn nguyên liệu: Cá cơm than tươi được đánh bắt trong ngày, trộn với muối biển sạch Cà Ná theo tỉ lệ 3:1.
-
Bước 2 – Muối chượp và lên men: Hỗn hợp được cho vào thùng inox hoặc thùng gỗ lớn, đậy kín và ủ ngoài trời trong 12–24 tháng.
-
Bước 3 – Rút nước mắm cốt lần đầu: Sau thời gian đủ dài, nước mắm trong cùng sẽ được chắt lọc, đây chính là nước mắm cốt cô đặc.
-
Bước 4 – Kiểm định chất lượng: Nước mắm được đo đạm, kiểm tra vi sinh, đảm bảo đạt chuẩn ATVSTP trước khi đóng chai.
Chính sự kiên trì, cẩn trọng trong từng công đoạn giúp nước mắm cốt giữ nguyên mùi vị nguyên bản của cá cơm và muối biển, không cần chất bảo quản hay hương liệu nhân tạo.
Sự khác biệt giữa nước mắm cốt và nước mắm pha
| Tiêu chí | Nước mắm cốt | Nước mắm pha (công nghiệp) |
|---|---|---|
| Nguồn gốc | Từ quy trình ủ chượp tự nhiên, rút lần đầu | Pha loãng từ nước mắm gốc, thêm đường, chất điều vị |
| Độ đạm | Từ 30 – 48°N (đạm tự nhiên) | Thường dưới 25°N, có thể là đạm nhân tạo |
| Màu sắc | Nâu cánh gián, trong, sánh | Vàng nhạt, ít sánh |
| Hương vị | Đậm đà, có hậu ngọt tự nhiên | Mặn gắt, ít hương thơm cá |
| Bảo quản | Không chất phụ gia, an toàn | Có chất bảo quản, màu và hương tổng hợp |
Chính vì sự khác biệt rõ rệt này mà nước mắm cốt cô đặc thường được giới sành ẩm thực và các đầu bếp chuyên nghiệp ưa chuộng – dùng để ăn sống, chấm trực tiếp, hoặc kho cá, kho thịt để dậy mùi thơm tự nhiên và tạo màu đẹp cho món ăn.
Vì sao nước mắm cốt có giá cao hơn?
Giá trị của nước mắm cốt nằm ở chất lượng và thời gian. Một mẻ nước mắm cốt cô đặc cần từ 1 đến 2 năm ủ chượp, trong khi nước mắm pha có thể sản xuất chỉ trong vài tuần. Bên cạnh đó, để cho ra 1 lít nước mắm cốt, người thợ cần tới 3–4 kg cá cơm tươi, nên sản lượng thu được rất ít.
Hàm lượng đạm tự nhiên cao không chỉ phản ánh giá trị dinh dưỡng mà còn tạo ra độ sánh, màu đẹp và hương vị đậm sâu – điều không thể đạt được bằng phụ gia hay hương liệu công nghiệp.
Chính vì thế, nước mắm cốt cô đặc thường được ví như “vàng lỏng của biển cả” – vừa quý hiếm, vừa tinh khiết, vừa mang giá trị truyền thống và sức khỏe.
Tiêu chuẩn đạm tự nhiên – thước đo chất lượng nước mắm
“Độ đạm” là chỉ số thể hiện lượng nitơ toàn phần (chủ yếu từ acid amin) có trong nước mắm. Nước mắm càng đậm đặc, lượng đạm càng cao, đồng nghĩa với giá trị dinh dưỡng và hương vị càng tốt.
Theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế, nước mắm truyền thống được chia như sau:
-
Từ 10–25°N: nước mắm thông thường – phù hợp nấu ăn, tẩm ướp.
-
Từ 25–35°N: nước mắm ngon – thích hợp chấm, pha chế.
-
Từ 40–48°N: nước mắm cốt cô đặc – loại cao cấp nhất, thường dùng ăn sống hoặc làm quà biếu.
Nước Mắm Cốt Trần Văn Hưởng hiện đạt 48 độ đạm tự nhiên, được ủ theo quy trình nghiên cứu khoa học kết hợp kinh nghiệm dân gian, mang lại sản phẩm đậm vị, sạch và an toàn tuyệt đối.
Mua nước mắm cốt cô đặc Trần Văn Hưởng chính hãng ở đâu?
📍 Đại Lý Nước Mắm Trần Văn Hưởng TP.HCM
-
Địa chỉ: 943/20 Quang Trung, P.14, Gò Vấp, TP. Hồ Chí Minh
-
Hotline: 0936.026.177
-
Website: nuocmamtranvanhuong.com.vn
Tại đây, bạn có thể chọn mua các dòng sản phẩm:
-
Nước mắm cốt cô đặc 48 đạm (250ml, 800ml)
-
Nước mắm thượng hạng 29 đạm, 25 đạm, 20 đạm
-
Đóng chai thủy tinh hoặc nhựa – hộp 6 chai tiện lợi
Mỗi giọt mắm là kết tinh của tâm huyết và hơn 50 năm gìn giữ nghề truyền thống, mang lại hương vị thuần khiết, an toàn và đậm đà đúng chất Việt.

